پرسش ثبت شده کاربر

سلام وقت بخیر پسرم چهار ساله ونه ماهه است از مدفوع کردن امتناع می‌کنه بعضی مواقع تا 15روز پی پی نمیکنه احساسشو داره زود می‌ره ی گوشه کِز می‌کنه خودشو جمع می‌کنه که پی پی اش نیاد..همیشه با مهربانی بردمش دستشویی تا پی پی کنه اولش سفت و منقبضه بعد راحت میشه هر کاری بگین کردم تشویقی .شهر بازی.تو دستشویی باهاش نشستم ..فایده ندارد...جدیدا دو مرتبه از شیاف بیزاکودیل استفاده کردم که پی پی کرده..شیاف گلیسرین اصلا تاثیر نداشته...بهش شربت انجیر میدم که شکمش راحتتر کار کنه..بازم جلوی پی پیش میگیره...ازش پرسیدم چرا درد می‌کنه پی پی می‌کنی میگه..میگه میترسم حتی بعضی مواقع گفتم بیا بریم داخل حمام یا حتی تو شلوارت پس پی کنه فایده ندارد...خیلی کم اشتها هم هست..فقط در صورتی که شکم کار بده غذا میخوره...وزنش 13کیلو. قدس 103

پرسیده شده در تاریخ 1404/8/29 ساعت 08:38

دکتر احمدشاه فرهت

کاملاً حق دارید نگران باشید، و این مشکلی است که در بسیاری از بچه‌های ۳ تا ۶ ساله اتفاق می‌افتد. چیزی که شما توضیح دادید یک یبوست عملکردی همراه با “ترس از مدفوع کردن” است؛ یعنی پسر شما مدفوع را نگه می‌دارد چون از دردِ دفع می‌ترسد و همین نگه‌داشتن باعث سفت‌تر شدن مدفوع → دفع دردناک‌تر → ترس بیشتر می‌شود.
این یک چرخهٔ بسته است و تا زمانی که کاملاً چند هفته مدفوع نرم نداشته باشد، خودش نمی‌تواند ترسش را کنار بگذارد.

خبر خوب: در ۹۹٪ موارد با درمان درست، کاملاً قابل حل است.

🔎 علائمی که نشان می‌دهد یبوست پسر شما «عملکردی» و ناشی از ترس است

خودشو جمع می‌کنه و کز می‌کنه تا مدفوع نیاد → علامت کلاسیک

۱۰ تا ۱۵ روز دفع نمی‌کنه

شروع مدفوع اولش سفت و دردناک است و بعد نرم می‌شود → یعنی مشکل اصلی «نگه‌داری» است

از دفع می‌ترسد

با تشویق، بازی، همراهی در دستشویی هم تغییری نکرده

وزن پایین (۱۳ کیلو در ۴ سال و ۹ ماه) و اشتهای کم → معمولاً نتیجه یبوست مزمن است

❗ نکته مهم:

با اعمال نرم و روش‌های رفتاری به‌تنهایی حل نمی‌شود، چون مدفوع باید “چند هفته پشت‌سرهم کاملاً نرم» باشد تا ترس از بین برود.
شیاف گلیسرین کمک نمی‌کند چون فقط انتهای روده را نرم می‌کند.
شیاف بیزاکودیل هم برای موارد اضطراری است، نه درمان طولانی‌مدت.

✅ درمان استاندارد و مؤثر (سازگار با پروتکل‌های بالینی کودکان)
1) مرحله تخلیه روده (فقط ۱–۳ روز)

اگر دفع ندارد و شکم پر است، معمولاً باید یک بار کاملاً تخلیه شود.

در سن و وزن او معمولاً دو روش مطرح است (با نظر پزشک):

🔸 گزینهٔ رایج:

لاکتولوز 2–3 میلی‌لیتر به ازای هر کیلو در روز
برای وزن 13 کیلو → حدود 30–40 ml در روز برای 2–3 روز
(می‌شود در دو نوبت داد)

یا

🔸 پلی‌اتیلن‌گلیکول (PEG / ماکروگل)

اگر در دسترس باشد، بهترین دارو است.

2) مرحله نگهدارنده (خیلی مهم – ۳ تا ۶ ماه باید ادامه یابد)

این قسمت اصلی درمان است و معمولاً والدین زودتر قطع می‌کنند، برای همین مشکل برمی‌گردد.

🔹 هدف: روزانه ۱ تا ۲ بار مدفوع نرم مثل خمیر دندان

تا چند ماه پشت سر هم

داروی انتخابی:

لاکتولوز روزانه 1–1.5 ml/kg
برای پسر شما: ۱۵–۲۰ ml در روز
در ۱ یا ۲ وعده ثابت

یا اگر PEG در دسترس است، دوز آن معمولاً 0.4–0.8 g/kg/day است.

مدت درمان:

حداقل ۳ ماه
و وقتی تمایل به نگه‌داری کاملاً از بین رفت، کم‌کم کاهش داده می‌شود.

3) بازآموزی رفتاری (خیلی ساده و مؤثر)

هم‌زمان با درمان دارویی:

✔️ برنامه منظم توالت:

۳۰ دقیقه بعد از هر وعده غذا ۵–۷ دقیقه بنشیند

بدون فشار آوردن

زیر پاها باید چهارپایه زیر پا باشد تا زانو بالاتر از باسن قرار بگیرد

✔️ تقویت مثبت

فقط برای نشستن روی توالت جایزه می‌گیرد، نه دفع

هرگز تهدید، اجبار یا عجله ممنوع

✔️ اجازه بدهید اگر ترس دارد، حتی در پوشک دفع کند

هدف فعلاً دفع بدون درد است، نه حتماً دستشویی.

4) تغذیه + آب کافی

روزانه ۵–۶ لیوان مایعات

میوه‌های ملین: آلو، گلابی، انجیر، انگور، کیوی

سبزیجات پخته

پرهیز نسبی از: موز کال، شیر زیاد، فست‌فود، برنج زیاد

شربت انجیر خوب است ولی به‌تنهایی درمان نمی‌کند.

🚨 چه زمانی باید بررسی بیشتر انجام شود؟

اگر علائم زیر وجود داشته باشد، باید توسط متخصص گوارش کودکان ارزیابی شود:

وجود خون روشن در مدفوع (بیش از یک ترک کوچک)

کاهش وزن یا رشد ضعیف ادامه‌دار

استفراغ‌های مکرر

تب

شکم خیلی بزرگ و سفت

سابقه یبوست از بدو تولد

📌 درباره وزن:

۱۳ کیلو در ۴ سال و ۹ ماه کمتر از صدک ۳ است.
یبوست مزمن و اشتهای پایین معمولاً با هم دیده می‌شوند.
وقتی دفع روزانه برقرار شود، اشتها و وزن‌گیری بهتر می‌شود.

پاسخ داده شده در تاریخ 1404/8/29 ساعت 20:21